نقش و کارکرد شخصیّتهای دینی – تاریخی در قصّه های عامیانۀ ایرانی

افسانه­ها و قصّه­ها به­عنوان شاخه­ای از ادبیّات عامّه، پیوند خود را با تاریخ و دین حفظ کرده­اند و بستری مناسب برای بازآفرینی شخصیّت­های تاریخی و دینی­­ فراهم آورده­اند. این نوشتار مجموعه­ی چهار جلدی قصّه­های ایرانی را به شیوه­ی توصیفی- تحلیلی مطالعه نموده و به بررسی شخصیّت­های تاریخی-دینی به­کاررفته در این قصّه­ها پرداخته است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که این شخصیّت­ها در سی­ونه داستان از مجموعه­ی قصّه­های ایرانی انجوی­شیرازی، نمود یافته­اند. اشخاص و اعلام تاریخی و دینی مد نظر ما به ترتیب بسامد عبارتند از: حضرت سلیمان(ع)، حضرت علی(ع)، شیطان، اسکندر، حضرت خضر(ع)، پیامبر اسلام(ص)، حضرت عبّاس(ع) و حضرت زکریّا(ع). پیامبران، ائمّه و اولیای خدا یکی از جلوه­های بارز شخصیّت­های یاریگر قهرمانان قصّه­­اند. اغلب، این شخصیّت­ها در تقابل نیروی خیر و شر ظاهر می­شوند و در چالش­هایی که ضدّقهرمان برای قهرمان ایجاد کرده­ است، قهرمان را یاری می­دهند. در این بین، حضرت سلیمان(ع) به سبب ارتباط با موجودهای فراواقعی و سوررئال که پیوسته حضوری پررنگ در قصّه­ها دارند، و اشیای منسوب به او از پربسامدترین نیروهای یاریگر قهرمانان قصّه­ها هستند. داستان­هایی نظیر شهادت حضرت زکریّا(ع) یا شخصیّت اسکندر در ماجراهایی نظیر طلب آب حیات مطابق با بینش و پسند عامّه بازآفرینی شده­اند. ط   افسانه­ها و قصّه­ها به­عنوان شاخه­ای از ادبیّات عامّه، پیوند خود را با تاریخ و دین حفظ کرده­اند و بستری مناسب برای بازآفرینی شخصیّت­های تاریخی و دینی­­ فراهم آورده­اند. این نوشتار مجموعه­ی چهار جلدی قصّه­های ایرانی را به شیوه­ی توصیفی- تحلیلی مطالعه نموده و به بررسی شخصیّت­های تاریخی-دینی به­کاررفته در این قصّه­ها پرداخته است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که این شخصیّت­ها در سی­ونه داستان از مجموعه­ی قصّه­های ایرانی انجوی­شیرازی، نمود یافته­اند. اشخاص و اعلام تاریخی و دینی مد نظر ما به ترتیب بسامد عبارتند از: حضرت سلیمان(ع)، حضرت علی(ع)، شیطان، اسکندر، حضرت خضر(ع)، پیامبر اسلام(ص)، حضرت عبّاس(ع) و حضرت زکریّا(ع). پیامبران، ائمّه و اولیای خدا یکی از جلوه­های بارز شخصیّت­های یاریگر قهرمانان قصّه­­اند. اغلب، این شخصیّت­ها در تقابل نیروی خیر و شر ظاهر می­شوند و در چالش­هایی که ضدّقهرمان برای قهرمان ایجاد کرده­ است، قهرمان را یاری می­دهند. در این بین، حضرت سلیمان(ع) به سبب ارتباط با موجودهای فراواقعی و سوررئال که پیوسته حضوری پررنگ در قصّه­ها دارند، و اشیای منسوب به او از پربسامدترین نیروهای یاریگر قهرمانان قصّه­ها هستند. داستان­هایی نظیر شهادت حضرت زکریّا(ع) یا شخصیّت اسکندر در ماجراهایی نظیر طلب آب حیات مطابق با بینش و پسند عامّه بازآفرینی شده­اند. واژه­های کلیدی: شخصیّت­های تاریخی، شخصیّت­های دینی، ضدّقهرمان، قصّه­های عامیانه­ی ایرانی، قهرمان.